Las epidemias de cólera en Estambul Otomano tardío, la atención médica y las Hermanas de la Caridad Católicas francesas

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.3989/asclepio.2022.09

Palabras clave:

Imperio Otomano del siglo XIX, Cólera, Epidemias, Católicos franceses, Hermanas de la Caridad

Resumen


Este artículo trata sobre los servicios de salud brindados por las Hermanas de la Caridad (Filles de la Charité) durante las epidemias de cólera en instituciones abiertas y administradas en el siglo XIX en Estambul como parte de sus misiones orientales. Los anuarios en los que se recopilaron informes y cartas y se dirigieron al centro de la congregación en París, Annales de la Congrégation de la Mission et des Filles de la Charité (ACM), se utilizan como fuentes primarias. Este estudio tiene como objetivo evaluar las pandemias de cólera en el marco de la historia mundial y el contexto otomano haciendo una contribución a las geografías históricas existentes del cólera, además de la literatura que acentúa la importancia de la agencia de las mujeres en el contexto otomano, con base en hallazgos originales. El artículo evalúa cómo afectó el cólera a Estambul y cómo se enfrentó la enfermedad, a través de las conexiones entre las hermanas y los actores locales. El estudio también muestra que el ejemplo otomano no fue solo el resultado de las experiencias occidentales, sino que, aunque fue parte de una amplia historia de pandemias, sus actores tuvieron sus propios desarrollos únicos moldeados por escenarios y eventos imperiales y locales.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

Ayar, Mesut (2007), Osmanlı devletinde kolera: İstanbul örneği (1892-1895), İstanbul, Kitabevi.

Balsoy, Gülhan (2015), The politics of reproduction in Ottoman society, 1838-1900, London, Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315655031

Balsoy, Gülhan (2015), "Osmanlı kadın ve toplumsal cinsiyet tarihçiliği üzerine", Toplum ve Bilim, 132, pp. 222-231.

Bourdon, Madame. (1879), Les Soeurs de la Charité en Orient, Paris, Librairie de J. Lefort.

Boyar, Ebru; Fleet, Kate (2016), Ottoman women in public space, Leiden, Boston, Brill. https://doi.org/10.1163/9789004316621

Bozkurt, Suzan; Yıldırım, Nuran; Ülman, Yeşim Işıl; Özaltay, Bülent (2002), "1865 kolera salgınında mabeyn-i hümayun eczacısı Vincent Pêche ile Robert Kolej'den Cyrus Hamlin'in kullandıkları antikolerik terkipler", Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 3 (2), pp. 55-68.

Briggs, Asa (1961), "Cholera and society in the nineteenth century", Past & Present, 19, pp. 76-96. https://doi.org/10.1093/past/19.1.76

Brummett, Palmira (1995), "Dogs, women, cholera, and other menaces in the streets: Cartoon satire in the Ottoman revolutionary press, 1908-11", International Journal of Middle East Studies, 27 (4), pp. 433-460. https://doi.org/10.1017/S0020743800062498

Burrows, Mathew (1986), "'Mission civilisatrice': French cultural policy in the Middle East, 1860-1914", The Historical Journal, 29 (1), pp. 109-135. https://doi.org/10.1017/S0018246X00018641

Çakır, Serpil (1996), Osmanlı kadın hareketi, İstanbul, Metis Yayınları.

Cawood, Ian; Upton, Chris (2013), ""Divine providence" Birmingham and the cholera pandemic of 1832", Journal of Urban History, 39 (6), pp. 1106-1124. https://doi.org/10.1177/0096144213489260

Curtis, Sarah A. (2012), "Charity Begins Abroad: The Filles de la Charité in the Ottoman Empire". In: White, Owen; Daughton, James P. (eds.), In God's Empire: French Missionnaries and the Modern World, New York, Oxford University Press, pp. 89-108. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195396447.003.0004

Darnault, Sezim Sezer (2004). Latin catholic buildings in İstanbul: a historical perspective (1839-1923), İstanbul, The Isis Press.

Dasque, Isabelle (2016). "Les Filles de la Charité et la Présence Française en Orient. L'émergence d'une Diplomatie Charitable à Constantinople (1839-1914) ". In: Lavergnée, Matthieu Brejon de (ed.), Des Filles de la Charité aux Sœurs de Saint Vincent de Paul: Quatre siècles de Cornettes (XIIe-XXe Siècles), Paris, Honoré Champion, pp. 229-252.

De Fortmagne, Durand (1977). Kırım harbi sonrasında İstanbul. İstanbul, Tercüman Yayınları.

Diebolt, Evelyn (2013), «Prémices de la profession infirmière: de la complémentarité entre soignantes laïques et religieuses hospitalières XVIIe-XVIIIe siècle en France», Recherche en Soins Infirmiers, 113 (2), pp. 6-18. https://doi.org/10.3917/rsi.113.0006

Dilan, Hasan (2003), La Mission du lycée Saint Benoit dans les relations Turco-Françaises, Paris, L'Harmattan.

Ehrenreich, Barbara; English, Deirdre (1973), Witches, midwives and nurses: A history of women healers, New York, The Feminist Press. https://doi.org/10.14452/MR-025-05-1973-09_2

Eldem, Edhem (2017), "İstanbul: İmparatorluk Payitahtından Periferileşmiş Bir Başkente". In: Masters, Bruce; Goffmann, Daniel; Eldem, Edhem (eds.), Doğu ile Batı Arasında Osmanlı Kenti - Halep, İzmir ve İstanbul, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, pp. 165-247.

Ergüder, Başak (2011). Galata hanları (1868-1945), paranın serüveni. İstanbul, SAV Sosyal Araştırmalar Vakfı.

Ersoy, Nermin; Güngor, Yüksel; Akpınar, Aslıhan (2011), "International sanitary conferences from the Ottoman perspective (1851-1938)", Hygiea Internationalis, 10 (1), pp. 53-79. https://doi.org/10.3384/hygiea.1403-8668.1110153

Esenkal, Ebru (2007), Yabancı Ülkeler Tarafından Osmanlı Coğrafyasında Açılan Okullar (M.A. Thesis). Trakya University.

Evans, Richard J (1988), "Epidemics and revolutions: cholera in nineteenth-century Europe", Past & Present, 120, pp. 123-146. https://doi.org/10.1093/past/120.1.123 PMid:11617908

Evered, Emine Ö; Evered, Kyle T. (2020), "Dispensary, home, and 'a women's army': Framing tubercular geographies and gender in late Ottoman Turkey", Journal of Historical Geography, 68, pp. 33-43. https://doi.org/10.1016/j.jhg.2020.02.003

Frierson, Elizabeth B (1995), "Unimagined communities: women and education in the late-Ottoman Empire, 1876-1909", Critical Matrix, 9 (2), pp. 55-90.

Gilbrin, E. (1977). "Les médecins français et les filles de la charité dans les hôpitaux de Constantinople; communication de la société française de l'histoire de la médecine", Histoire des Sciences Médicales, 11 (3), pp. 141-151.

Glutz-Ruedin, Brigitte (2014), Hirondelle d'Allah: une cornette en mission au pays des sultans, Editions Saint-Augustin.

Gönç, Temmuz (2017). Erkek hemşireler: değişen roller, çatışan kimlikler. Siyasal Kitabevi.

Huber, Valesca (2006), "The unification of the globe by disease? The international sanitary conferences on cholera, 1851-1894", The Historical Journal, 49 (2), pp. 453-476. https://doi.org/10.1017/S0018246X06005280

İlikan Rasimoğlu, Ceren Gülser (2019), Filles de la Charité, On dokuzuncu yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'nda hayırseverlik ve sağlık, (Ph.D. Thesis), İstanbul, İstanbul University.

Jeanguiot, Nicole (2006), «Des pratiques soignantes aux sciences infirmières», Recherche en Soins Infirmiers, 4, pp. 75-135. https://doi.org/10.3917/rsi.087.0075

Jefferson, Laura; Bloor, Karen; Maynard, Alan (2015), "Women in medicine: historical perspectives and recent trends", British Medical Bulletin, 114 (1), pp. 5-15. https://doi.org/10.1093/bmb/ldv007 PMid:25755293

Jones, Colin (1989), "Sisters of Charity and the ailing poor", Social History of Medicine, 2 (3), pp. 339-348. https://doi.org/10.1093/shm/2.3.339 PMid:11622556

Jusseaume, Anne (2016). «Remèdes et Soin L'Exercice de la Pharmacie par les Filles de la Charité». In: Lavergnée, Matthieu Brejon de (ed.), Des Filles de la Charité aux Sœurs de Saint Vincent de Paul: Quatre Siècles de Cornettes (XIIe-XXe Siècles), Paris, Honoré Champion, pp. 423-446.

Karayaman, Mehmet (2008), "Kırım harbinde sağlık hizmetleri (1853-1855)", Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), pp. 59-75. https://doi.org/10.12780/UUSBD30

Keyder, Çağlar (2003). Memalik-i Osmaniye'den Avrupa Birliği'ne. İstanbul, İletişim Yayınları.

Kolluoğlu, Biray; Toksöz, Meltem (2015), "Doğu Akdeniz'in Haritalanması: Ticaret Kentleri Kartografyasına Doğru". In: Kolluoğlu, Biray; Toksöz, Meltem (eds.), Osmanlılardan Günümüze Doğu Akdeniz Kentleri, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, pp. 1-169.

Konan, Belkıs (2006), Osmanlı devletinde yabancıların kapitülasyonlar kapsamında hukuki durumu, (Ph.D. Thesis), Ankara University.

Köksal, Duygu; Falierou, Anastasia (2013), A social history of late Ottoman women: new perspectives, Brill. https://doi.org/10.1163/9789004255258

Le Choléra à Paris en 1847: Sa marche actuelle en Europe, ses préservatifs et ses remèdes infaillibles, Paris, Peccatte, 1847. [ online] , available at: https://wellcomecollection.org/works/cf2aps3v/items, [ retrieved on 15/07/2021] .

Lobry, François-Xavier (1908), Mission des Lazaristes à Constantinople: J. Régnier, prêtre de la mission, Bebek et St Benoit 1843-1907, Constantinople.

Marland, Hilary (2011), "Women, Health and Medicine". In: Jackson, Mark (ed.), The Oxford Handbook of the History of Medicine, Oxford University Press, pp. 484-502. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199546497.013.0027

Marmara, Rinaldo (2006), Bizans imparatorluğu'ndan günümüze İstanbul Latin cemaati ve kilisesi, İstanbul, Kitap Yayınevi.

Marmara, Rinaldo (2009). Osmanlı hoşgörüsünün tanığı Lape (La Paix) hastanesi 1858-2008, İstanbul, İstanbul Kültür A.Ş.

Marmara, Rinaldo (2012). Manastırların penceresinden İstanbul XIX. Yüzyıl, İstanbul, Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları, 40.

Metinsoy, Elif Mahir (2017). Ottoman women during world war I: everyday experiences, politics, and conflict, Cambridge University Press.

Milon, Alfred (1914), "Répértoire historique 2nd ed, 1914", Annales de la Congregation de la Mission, 129, p. 18.

Mossensohn, Miri Shefer (2007), "Health as a social agent in Ottoman patronage and authority", New Perspectives on Turkey, 37, pp. 147-175. https://doi.org/10.1017/S0896634600004763

Pamuk, Şevket (2000), A monetary history of the Ottoman Empire, New York, Cambridge University Press.

Pernot, Maurice. (1913), Rapport sur un voyage d'etude à Constantinople, en Égypte et en Turquie d'Asie: janvier-août 1912, Firmin-Didot.

Polvan, Nurettin (1952), Türkiye'de yabancı öğretim cilt I, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi.

Roche, M. (1986). "L'Education et la Culture Françaises à Constantinople et à Smyrne dans la Première Moitié du XIXème Siècle." In: Batu, Hamit; Bacqué-Grammant, Jean Louis (eds.), L'Empire Ottoman, la République de Turquie et la France. İstanbul: Editions Isis; 233-246.

Roche, Max (1989), Education, assistance et culture Françaises dans l'Empire Ottoman (1784-1868), İstanbul, Les Editions Isis.

Rose, Sonya O. (2018), Toplumsal cinsiyet tarihçiliği nedir? İstanbul, Can Yayınları.

Rosenthal, Steven (1980), "Urban elites and the foundation of municipalities in Alexandria and Istanbul", Middle Eastern Studies, 16 (2), pp. 125-133. https://doi.org/10.1080/00263208008700439

Schmitt, Oliver Jens (2007), Les levantins: cadres de vie et identités d'un groupe ethno-confessionnel de l'Empire Ottoman au "long" 19e siècle, İstanbul, Les Editions Isıs.

Scott, Joan (1986), "Gender: A useful category of historical analysis", The American Historical Review, 91 (5), pp. 1053-1075. https://doi.org/10.2307/1864376

Taylor, Fanny (1857), Eastern hospitals and English nurses: the narrative of twelve months' experience in the hospitals of koulali and scutari, London, Hurst and Blackett. [ online] , available at: https://archive.org/details/b24887080_0002, [ retrieved on 15/07/2021] .

Tuğ, Başak (2017), Politics of honor in Ottoman Anatolia: sexual violence and socio-legal surveillance in the eighteenth century, Brill. https://doi.org/10.1163/9789004338654

Tulasoğlu, Gülay (2015), "Tarihin tarihsizleştirilmesine örnek olarak kapitülasyonlar", Edebiyat Fakültesi Dergisi, 32 (2), pp. 249-263.

Udovic, Edward E (2016), "Jean Baptiste Etienne: Refondateur des Filles de la Charité au XIXeme Siecle". In: Lavergnée, Mattieu Breton de (ed.), Des Filles de la Charité aux Sœurs de Saint Vincent de Paul: Quatre Siècles de Cornettes (XIIe-XXe Siècles), Paris, Honoré Champion, pp. 53-62.

Van Os, Nicole A (2000), "Ottoman women's organizations: Sources of the past, sources for the future", Islam and Christian-Muslim Relations, 11 (3), pp. 369-383. https://doi.org/10.1080/713670331

Vrignon, Alexis (2007), Les missions catholiques Françaises en Turquie d'Europe (des Années 1840 à 1914), (M.A. Thesis), University of Nantes.

Yaşayanlar, İsmail (2015), Sinop, Samsun ve Trabzon'da kolera salgınları, karantina teşkilatı ve kamu sağlığı hizmetleri (1879-1914), (Ph. D. Thesis), Bursa, Uludağ University.

Yıldırım, Nuran (2010a), İstanbul›un sağlık tarihi, İstanbul, İstanbul University, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı.

Yıldırım, Nuran (2010b), "Salgın Afetlerinde İstanbul". In: Öztürk, Said (ed.), Afetlerin Gölgesinde İstanbul, İstanbul, İstanbul Kültür A.Ş., pp. 109-184.

Yıldırım, Nuran (2014), Savaşlardan modern hastanelere Türkiye'de hemşirelik tarihi, İstanbul, Vehbi Koç Vakfı.

Yıldırım, Nuran (2015), "İstanbul'da Sağlık Hayatı". In: Yılmaz, Coşkun (ed), Antik Çağdan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi, İstanbul, İBB Kültür A.Ş., pp. 92-137.

Yılmaz, Özgür (2017), "1847-1848 kolera salgını ve Osmanlı coğrafyasındaki etkileri", Avrasya İncelemeleri Dergisi, 6 (1), pp. 23-55. https://doi.org/10.26650/jes371499

Zilfi, Madeleine (2010), Women and slavery in the late Ottoman Empire: the design of difference, Cambridge University Press.

Zürcher, Eric Jan (1995), Modernleşen Türkiye›nin tarihi, İstanbul, İletişim Yayınları.

Publicado

2022-05-19

Cómo citar

Gülser İlikan Rasimoğlu, C. . (2022). Las epidemias de cólera en Estambul Otomano tardío, la atención médica y las Hermanas de la Caridad Católicas francesas. Asclepio, 74(1), p588. https://doi.org/10.3989/asclepio.2022.09

Número

Sección

Estudios